این دارو به عنوان یک درمان جایگزین پروتئین پلاسما(IgG)، در بیماران دچار کمبود یا نقص ایمنی که دچار کاهش یا از دست دادن قابلیت تولید آنتی بادی هستند، تجویز می‌شود. در این قبیل بیماران دچار کمبود ایمنی، ایمونوگلوبین به جهت حفظ و نگهداری سطح آنتی بادی به میزان کافی، به منظور جلوگیری از عفونت‌ها و تأمین یک ایمنی غیرفعال توصیه می‌شود.

شرکت بهستان پلاسما دوزهای 5/2 و 5 گرم از این محصول را با نام تجاری با استفاده از پلاسمای جمع آوری شده از مراکز بهستان پلاسما (واقع در شهر تهران، اسلامشهر، کرج، کرمانشاه و اهواز) در کارخانه کدریون ایتالیا تولید و عرضه میکند.

ایمونوگلوبولین چیست ؟

وقتی باکتری، قارچ و یا انگل وارد بدن می شود، سلول های ایمنی برای مبارزه با آن ها موادی به نام پادتن یا ایمونوگلوبولین ترشح می کنند.

در واقع پادتن مسئول کشتن میکروب ها در خون است.

گاهی اوقات سلول های ایمنی بدن به جای کشتن میکروب به قسمت های مختلف در خود بدن حمله می کنند و باعث اختلالات و بیماری هایی در بدن می شوند که بیماری های خود ایمنی نام دارد.

حال اگر سیستم ایمنی بدن به دلیل وسعت عفونت و یا ضعف قادر به مبارزه موثر با عوامل بیماری زای خودایمنی و یا عفونت نباشد داروهای آنتی بیوتیک و کورتون تجویز خواهد شد.

در برخی از این قبیل بیماری ها استفاده از داروهای متداول کافی نبوده و نیاز به داروی قوی تر با اثر متفاوت تری خواهد بود. ایمونوگلوبولین (IVIG ) داروی موثر در این زمینه است.

این دارو که از اختلاط پادتن های خون تعداد زیادی از اهدا کنندگان پلاسما تولید شده است باعث افزایش چشمگیر قدرت ایمنی بدن و افزایش سطح پادتن ها تا 5 برابر در مقابله با بیماری می شود.

معمولا اثرات دارو به صورت بهبود علائم یا توقف آسیب به بدن 24-48 ساعت پس از تزریق ظاهر می شود.

پیش بینی پاسخ هر فرد متفاوت و گاهی پاسخ زودرس و گاهی دیررس خواهد بود.

ماندگاری اثر دارو در بدن ممکن است سه تا چهار هفته طول بکشد ولی تاثیر آن با گذشت زمان کاهش خواهد یافت.

بیماری های قابل درمان با آی وی آی جی (ایمونوگلوبولین)

از این دارو تا به حال به عنوان درمان و کمک درمان برای انواع مختلف بیماری ها استفاده شده است.

• در ضعف و نقص های ایمنی بدن مانند:

سندرم کاوازاکی، کودکان دچار عفونت HIV، پیوند سلول های بنیادی خون ساز در افراد بالای 20 سال، نوزادان با وزن کم هنگام تولد، نوزادان مبتلا به زردی شدید.

• در بیماری های خود ایمنی مانند:

MS، پمفیگوس، لوپوس، آرتریت روماتوئید، سندرم نفروتیک

• و انواع مختلفی از اختلالات دیگر مانند:

سندرم خستگی مزمن، لوسمی، ترومبوسیتوپنی، سندرم گیلن باره، میاستنی گراویس، آسم …

**به عنوان مثال استفاده از این دارو در سندرم کاوازاکی به همراه آسپرین عوارض عروقی را تا 75% کاهش می دهد. ایمونوگلوبولین(IVIG)، معمولاً از بازو و از طریق یک رگ، مانند سرم به بدن تزریق می شود.

عوارض داروی ایمونوگلوبولین (IVIG)

عوارض این دارو اغلب هنگام تزریق ظاهر می شود و با تنطیم سرعت و مقدار تزریق، قابل کنترل است.

گاهی نیز عوارض در 3 روز اول بعد از تزریق دیده می شود.

سردرد شایع ترین عارضه است.

لرز، سرگیجه، تب، خارش، سرفه، تهوع و استفراغ، درد شکم و پشت، خستگی، بثورات جلدی، تغییرات فشار خون و … از جمله عوارض احتمالی این دارو هستند.

در صورت بروز هر یک از این عوارض، کادر درمانی با تجویز استامینوفن یا آنتی هیستامین یا دوزهای پایین پردنیزولون عوارض را کنترل خواهند کرد.

پرستار هنگام تزریق فشار خون، درجه حرارت و نبض را چک می کند.

واکنش های آلرژیک مانند تنگی نفس به ندرت اتفاق می افتد.

دارو از لحاظ انتقال عفونت هایی مانند هپاتیت و یا HIV کاملاً ایمن می باشد.

موارد منع مصرف داروی ایمونوگلوبولین (IVIG)

در بیماران دچار اختلال عملکرد قلبی یا کلیوی، دیابت، حساسیت به مالتوز یا ساکارز، واکنش های آلرژیک جدی، اختلالات انعقادی و افراد مبتلا به سندرم کمبود اولیه آنتی بادی، منع مصرف این دارو وجود دارد.

مصرف در زمان شیر دهی و بارداری مشکلی ایجاد نمی کند؛ بلکه تا حد زیادی از عوارض بعد از زایمان جلوگیری خواهد کرد. استفاده هم زمان با سایر داروها نیز تداخلی ایجاد نمی کند.

تداخل داروی ایمونوگلوبولین (IVIG) با برنامه واکسیناسیون کودکان

ایمونوگلوبولین (IVIG) باعث مهار پاسخ بدن به واکسن های حاوی ویروس زنده مانند آبله مرغان، سرخجه و اوریون می شود.

بنابراین در صورت دریافت این واکسن ها تا 3 ماه ایمونوگلوبولین (IVIG) تزریق نشود. و واکسن نیز حداقل 1 ماه وترجیحاً 3 ماه پس از یک دوره ایمونوگلوبولین (IVIG) تزریق شود.

دارو تاثیری بر سایر واکسن ها ندارد.

چرا داروی ایمونوگلوبولین (IVIG) گران است؟ آیا جایگزینی دارد ؟

مراحل تهیه این دارو بسیار پیچیده و پرهزینه می باشد.

پلاسمای خون از تعداد زیادی اهداکننده گرفته شده، مواد غیرضروری و مضر آن در مراحل مختلف حذف شده و به طور کامل میکروب کشی می شود.

در نهایت بسته بندی و در دمای خاص فریز می شود.

شبیه ترین ماده به این دارو آغوز شیر مادر  می باشد ولی به مراتب تاثیر کمتری دارد.

توجهات لازم برای بعد از تزریق ایمونوگلوبولین (IVIG)

کاهش ادرار، افزایش ناگهانی وزن یا ورم پاها، می تواند نشانه ای از واکنش های کلیوی به دارو باشد.

در صورت وجود درد، تورم، قرمزی یا برآمدگی در محل تزریق در دست یا پا به پزشک اطلاع دهید. این حالت ممکن است به علت ایجاد لخته باشد که در صورت نبود زخم گوارشی پزشک برای رفع آن آسپرین تجویز خواهد کرد.

ادرار قهوه ای یا قرمز و پوست زرد نشانه های عوارض کبدی دارو است.

برای کاهش عوارض، نوشیدن بیش از 7 لیوان آب قبل از شروع تزریق و ادامه ی این روند تا 1 ماه بعد از آخرین دریافت ضروری می باشد.

اندازه گیری میزان ادرار و انجام آزمایشات کلیوی (Bun,Cr) مرتب انجام شود.